Wesz głowowa (Pediculus humanus capitis) to niewielki 2,5 – 4 mm owad. W przeciwieństwie do pcheł, wesz spłaszczona jest grzebieto-brzusznie i nie potrafi skakać. Porusza się przechodząc z włosa na włos, dzięki się trzem parom silnych odnóży, z których każde zakończone jest pojedynczym pazurkiem. Zatem żeby je „złapać” należy znaleźć się w bliskim kontakcie z nimi. Najbardziej podatne na ich wystąpienie są dzieci w wieku 3-14 lat, ponieważ uwielbiają zabawy kontaktowe, dzielą się zabawkami i akcesoriami. Pożyczanie spinek do włosów lub czesanie się jednym grzebieniem, czy nawet stykanie się głowami podczas oglądania filmów na smartfonie z osobami mającymi wszy, to główny sposób ich przenoszenia.
Nawet 300 „gnid” dziennie
Pasożyty te można „złapać” również za pośrednictwem ich jaj zwanych potocznie „gnidami”. Jaja są malutkie (wielkości łepka szpilki), przeźroczyste, dopiero z czasem ciemnieją. Samica przykleja je starannie do włosów za pomocą substancji podobnej do keratyny włosa. Dzięki takiemu klejowi „gnidy” są odporne na spłukiwanie i wydrapywanie. Samica wybiera miejsce złożenia jaj, w zależności od temperatury otoczenia. Może składać je w różnej odległości od skóry głowy. W ciepłych rejonach świata dystans może wynosić nawet do 15 cm. W naszym klimacie odległość ta waha się od 3 do 8 mm. Jak widać, czasem łysina jest wybawieniem. Jaja dojrzewają od 8-10 dni, po tym czasie wylęgają się z nich larwy, które są niemal identyczne jak osobniki dorosłe. Różni je tylko wielkość – młodociane stadia są mniejsze. Tuż po wylęgu larwy rozpoczynają żerowanie na swoim żywicielu. W ciągu swojego 2-3 miesięcznego życia wesz, może złożyć 150-300 jaj. Ale bez żywiciela jest niczym – wytrwa maksymalnie 2 dni. Wszy nie umieją się najeść „na zapas”, częstotliwość kłucia wynosi około 8 razy na dobę. Głodomory nękają żywiciela nawet 10 razy.
Wszawica – objawy i leczenie
Kiedy u któregoś z domowników zaobserwujemy wszy, to leczeniu musi poddać się cała rodzina. Żeby się ich pozbyć należy zastosować specjalne preparaty zakupione w aptece i stosować je zgodnie z etykietą. Przydatny będzie też grzebień z zagęszczonymi zębami, w celu usuwania i wyczesywania jaj (w początkowej fazie larw oraz osobników dorosłych). Warto wyprać również pościel oraz ręczniki w temperaturze powyżej 60OC i wyparzyć akcesoria do włosów.
Po czym zorientujesz się, że Twoje dziecko ma wszy?
- Wzmożone drapanie się po głowie
- Uporczywe swędzenie
- Zaczerwienienie i podrażnienie skóry głowy, szczególnie na linii włosów
- Gulki w miejscach ukłuć z pojawiającym się stanem zapalnym (samo ukłucie nie jest odczuwalne)
- Włosy pokryte lepką surowiczo-ropną wydzieliną
Wyspecjalizowany krwiopijca
Na świecie występuje jest kilka tysięcy gatunków wszy, z których każdy wyspecjalizowany jest w żerowaniu na innym gatunku zwierząt. Są one przystosowane do poruszania się po różnych rodzajach sierści lub włosów. Można pokusić się o stwierdzenie, że każdy gatunek ma „swoją osobistą” wesz. Foki również posiadają swojego krwiopijcę. Wesz focza (Echinophthirius horridus) potrafi schować się głęboko w futrze, tam gdzie nie dociera chłód oraz woda. Dobrze, że wszy nie przenoszą się z jednego gatunku na inny, bo cały Świat czochrałby się bez opamiętania.