Jak rozpoznać rybika cukrowego?
Rybiki cukrowe to niewielkich rozmiarów (ok. 20 mm), bezskrzydłe, sześcionogie owady. Przypominają rybę ze względu na lśniące, srebrzyste, zwężające się ku ogonowi ciało. Nie ma ono wyraźnej segmentacji i można je łatwo zidentyfikować dzięki dwóm długim czułkom i trzem wyrostkom w okolicy ogona. Rybiki są zdecydowanie mniejsze niż prusaki. Od podobnego rozmiarami skorka różnią się kolorem. Nie potrafią latać ani gryźć. Za to potrafią bardzo szybko biegać. Do Europy przywędrowały z tropików, stąd ich upodobanie do ciepłych i wilgotnych zakamarków. Żerują tylko w nocy. Dlatego ujawniają się zazwyczaj w nocy, gdy niespodziewanie włączysz światło w łazience lub kuchni. Zamierają wówczas w bezruchu albo szybko uciekają do kryjówki.
Czy rybiki cukrowe stanowią zagrożenie?
Rybiki cukrowe nie są zainteresowane człowiekiem, jak komary czy pluskwy. Zasadniczo starają się nas unikać. Możesz je spotkać przypadkiem, gdy przerwiesz im biesiadowanie. Dobra wiadomość jest taka, że nie jesteś ich celem a kurz, tapety, książki, ubrania i suche pokarmy. Mają zbyt słabe szczęki, by przebić ludzką skórę. Czasem bywają mylone ze skorkiem, który może uszczypnąć (co prawda tylko kiedy go nadepniesz). Ponieważ szczęki rybików są słabe wyspecjalizowały się w drapaniu i z tego wynika ich szkodliwość. Mogą drapać tapety, tkaniny, książki i inne papierowe przedmioty. Pozostawiają po sobie żółte plamki z kału, których pojawienie się na tekstylnych lub papierowych powierzchniach i w sypkich produktach spożywczych powinno dać Ci do myślenia i wzbudzić czujność. Rybiki to mistrzowie gry w chowanego, więc niewiadomego pochodzenia zabrudzenia i nadgryzione kartki mogą wskazywać na rybiki cukrowe.
Dlaczego rybiki cukrowe są problemem?
Rybiki nie przenoszą żadnych chorób. Ich szkodliwość wynika raczej z niszczenia książek, starych dokumentów, tapet, dywanów i ubrań. Uwielbiają żerować w opakowanych z makaronem, płatkami zbożowymi, mąką, kawą, które po takiej inwazji nie będą nadawały się już do jedzenia. Obecność rybików może powodować alergie. To owady, które linieją przez całe życie. Łuski, które zrzucają, zawierają białko zwane tropomiozyną, które może łączyć się z innymi alergenami wywołując reakcje alergiczne. Zdarzają się przypadki uczulenia na odchody rybików. Najczęstszą reakcją są objawy ze strony układu oddechowego.
Czym się żywią rybiki cukrowe?
Podstawę diety rybików cukrowych stanowią cukry złożone. Natura wyposażyła je w celulazy – enzymy niezbędne do trawienia celulozy, która występuje praktycznie we wszystkich roślinach. Ziemniaki, jabłka, gruszki, brokuły, rośliny strączkowe, kasze, ryż, płatki zbożowe, orzechy to tylko niektóre przykłady roślin bogatych w ten cukier. W naszych domach nie trudno też o inny przysmak rybików – papier. Tapety, książki, fotografie, dokumenty, ręczniki kuchenne, chusteczki, tekturowe pudełka to przedmioty, którymi żywią się rybiki. Nie pogardzą również suszonym mięsem, okruszkami, włosami, martwym naskórkiem, łupieżem, wylinkami innych owadów, kurzem i pleśnią. Przysmakiem są kleje, tynki, płyta ścienna, beton, drewno. Mogą nadgryzać tekstylia – zarówno te z naturalnych włókien, jak i syntetycznych, a nawet skórę. Mimo, że menu rybików cukrowych jest dość obszerne jedzenie nie jest im niezbędne do przeżycia. Mogą nie jeść nawet rok!
Gdzie chowają się rybiki cukrowe?
Rybiki cukrowe są powszechnymi szkodnikami, ale są trudne do zauważenia. Preferują ciemne i wilgotne miejscówki. W ciągu dnia pozostają w ukryciu. Wychodzą w nocy w poszukiwaniu pożywienia. Są najbardziej aktywne w cieplejszych miesiącach, choć to owady całoroczne. Bytują na strychach, w piwnicach, garażach, łazienkach, pralniach i kuchniach. Ich obecność wskazuje raczej na wilgoć w domu niż na brud. Drogę do domu znajdują przez szczeliny, pęknięcia i dziury w ścianach budynków. Oprócz zabudowy mieszkalnej rybiki są częstymi szkodnikami w bibliotekach, muzeach, archiwach, gdzie naturalnie, oprócz książek i dzieł sztuki, zgromadzonych jest wiele papierowych dokumentów, etykiet, kartotek i… kleju introligatorskiego. Rybiki można spotkać również na zewnątrz – pod kamieniami, stosami liści lub drewna, w jaskiniach i w gniazdach mrówek.
Jak zniechęcić rybiki cukrowe do naszego domu?
Zmniejszenie liczby miejsc, w którym panują warunki odpowiednie dla rybików jest jednocześnie łatwym i skutecznym sposobem na zabezpieczenie domu przed niechcianymi lokatorami. Pozbycie się mokrych liści z ogrodu, przechowywanie drewna nie bezpośrednio na ziemi zmusi rybiki szukania schronienia gdzie indziej. Skuteczne jest również utrzymywanie czystości w piwnicach, strychach i pomieszczeniach w domu. Regularne odkurzanie dywanów, książek, sprzątanie w szafach i szafkach kuchennych to skuteczna strategia profilaktyczna. Rybki cukrowe lubią wilgotne miejsca, więc musisz je wyeliminować. W okresach zwiększonej wilgotności włącz klimatyzator, wentylator lub grzejnik. Używaj pochłaniaczy wilgoci w szufladach, szafkach i innych zamkniętych miejscach. Uszczelnij cieknące rury, popraw wentylację (pomyśl o wyciągach w łazienkach), zainstaluj wentylatory i regularnie otwieraj okna. By szkodniki nie przedostały się z zewnątrz zlikwiduj dziury, pęknięcia i szczeliny w ścianach i podłogach, przy listwach przypodłogowych, oknach i drzwiach. Mówi się, że rybiki cukrowe nie znoszą zapachu cynamonu, cytrusów i cedru. Jeśli chcesz je naturalnie odstraszyć, świetnym pomysłem jest użycie olejków eterycznych, świec zapachowych lub dyfuzorów w domu. Nawet jeśli skuteczność okaże się wątpliwe wnętrze będzie przyjemnie pachniało. Skorki, stonogi i pająki są naturalnymi wrogami rybików cukrowych. Jeśli pozwolisz pająkom domowym pozostać w Twoim domu, naturalnie ograniczysz liczbę rybików cukrowych. Co wybierasz?
Jak się pozbyć rybików cukrowych?
To zadziwiająco mobilne owady, więc by pozbyć się problemu musisz działać równolegle we wszystkich pomieszczeniach. W pierwszej kolejności usuń wilgoć z zakamarków, w których kryją się rybiki i porządnie posprzątaj całe mieszkanie z kurzu i okruchów jedzenia. Jeśli masz do czynienia z plagową ilością sięgnij po specjalistyczny środek chemiczny. Spryskaj nim powierzchnie wewnątrz szafek i szaf (nie stosuj na odzież i pościel), drzwi, parapety, listwy przypodłogowe, gzymsy, miejsca za zlewem, piecem, lodówką i innymi urządzeniami, zwracając uwagę na pęknięcia, w których mogą chować się owady. Jeśli zauważyłeś, że rybiki wchodzą do domu z zewnątrz – spryskaj szczeliny i otwory którymi się przedostają. Utrzymuj w czystości: poduszki, tapicerkę, szafki z jedzeniem, regały z książkami, dywany, szuflady z dokumentami itp. Odkurzaj, ścieraj, myj, pierz. Przed użyciem środka chemicznego przeczytaj etykietę i postępuj zgodnie z instrukcją podaną przez producenta. Jeśli skala problemu przekracza Twoje możliwości, a podjęte działania nie doprowadziły do wyeliminowania szkodnika zwróć się do firmy oferującej usługi deratyzacji. Fachowcy zrobią to skutecznie i bezpiecznie dla Twojego zdrowia.
